گرانیت ها از سنگ های پرکاربرد در نمای ساختمان ها میباشند. در کنار مزایای سنگ گرانیت، خوشبختانه در سالهای اخیر به واسطه تحقیقات به عمل آمده و پی بردن به مضرات استفاده از این سنگ در برخی شرایط به ویژگی های خاص این سنگ پی برده شده است.
البته معایب این سنگ به گونه ای است که تعدادی از آنها سلامتی انسان را تحت تاثیر قرار می دهد و تعدادی از آنها برای ساختمان مشکلاتی را به همراه می آورد. ما در ابتدا به بیان مضرات سنگ گرانیت برای سلامتی می پردازیم.
مضرات سنگ گرانیت بر سلامتی انسان
ساختار سنگ گرانیت به گونه ای است که در آن مقادیری از عناصر سنگین اورانیوم، توریوم و..است که خود از عوامل ایجاد بیماری سرطان شناخته شده اند. علاوه بر این رادون نیز که از واپاشی عنصر اوارنیوم به وجود می آید نیز از دیگر عامل بیماری سرطان است. وجود این عناصر در این سنگ و انتشار آنها در محیط در مدت زمان می تواند وارد ریه انسان شود و به مرور زمان بیماری های مختلفی را به وجود آورد. به همین دلیل بهتر است از این سنگ در فضاهای بسته و فضاهایی که هیچ گونه تهویه هوایی ندارد استفاده نشود چرا که در غیر اینصورت گازهای منتشر شده در هوا محبوس شده و باعث بیماری می شوند. مقدار این عناصر در سنگ های گرانیت مختلف متفاوت است. بر این اساس استفاده از سنگ گرانیت در اتاق خواب و یا کانتر به عنوان سنگ اپن آشپزخانه مناسب نیست.
مواد پرتوزا:
گرانیت ها در خود مواد پرتوزای زیادی همچون اورانیوم، توریوم و پتاسیم رادیواکتیو میباشند. این مواد باعث میشوند که وقتی این سنگ ها در محیط بسته قرار میگیرند میتوانند اثرات زیانباری در سلامتی سیستم ریه ساکنین بر جای گذارد.
اشعه ایکس و گاما:
یکی دیگر از معایب سنگ گرانیت این است که گرانیت ها دارای اشعه ایکس و گاما میباشند. همین موجب میشود با ساتع کردن امواج رادیو اکتیو از خود باعث آلودگی های خاص و بیماری های سرطانی شود. همین امر موجب شده است که استفاده از این گونه سنگ ها در محیط های بیمارستانی و آزمایشگاهی منسوخ و ممنوع باشد.
معایب سنگ گرانیت برای ساختمان
اکسیده شدن و یا زنگ زدگی عنصر آهن در گرانیت
با بکار گیری گرانیت به عنوان سنگ نما و همچنین کاربرد در فضای باز ساختمان به علت وجود آهن در بسیاری از سورت های این سنگ، پس از گذشت زمان و قرار گرفتن در معرض باران، زنگ زدگی بر روی سنگ مشاهده میشود و از زیبایی آن به شدت میکاهد. این مورد در سنگ گرانیت مراورید مشهد به دلیل آهن زیاد در ساختار مولکولی، به وفور دیده میشود
وزن بالای سنگ گرانیت
همانطور که می دانید گرانیت به عنوان سنگینترین سنگ در میان انواع سنگ های ساختمانی شناخته شده طوری که وزن مخصوص آن ۲۸۰۰ کیلوگرم بر مترمکعب است. به همین خاطر استفاده از این سنگ وزن زیاد و اصطلاحا بار مرده به ساختمان اضافه می کندبه همین خاطر علی الخصوص امروزه که کاهش وزن ساختمان جهت مقاوم سازی در برابر زلزله اهمیت بسیاری پیدا کرده، این یکی از معایب سنگ گرانیت به شمار می رود.
تخلخل و چسبندگی پایین
یکی از قسمت هایی که از سنگ گرانیت می توان استفاده کرد، نمای ساختمان است. اما نکته ای که در اینجا وجود دارد، چسبندگی و تخلخل پایین سنگ گرانیت است که نصب آن را با دشواری روبرو کرده به گونه ای که برای نصب آن حتما باید از اسکوپ استفاده شود.
مطالعه کاربرد سنگ در بناهای تاریخی به ما کمک می کند تا به ارزش سنگ در بناهای دوره های مختلف تاریخی پی ببریم و همچنین به ما کمک می کند تا تغییرات ایجاد شده در معماری و مصالح ساختمانی را درک کنیم.
سنگ یکی از مصالح مهم در بناهای تاریخی است. در این مقاله نگاهی به مصالح به کار رفته در بناهای تاریخی می اندازیم و با نقش سنگ در این بناها آشنا می شویم.
آشنایی بیشتر با مشخصه های بناها تاریخی
یکی از ویژگی های اصلی بناهای قدیمی وجود سنگ در بناهای تاریخی است. حال سوال این است به چه ساختمان هایی، آثار و بنای تاریخی می گویند؟
به طور کلی ساختمان هایی که در زمان های بسیار دور ساخته شده اند و برای ماندگاری ساخته شده اند را بناهای تاریخی می گویند. این بناها و سازه ها، از سنگ قبرها تا معابد، آثار تاریخی محسوب می شوند، همانطور که سازه هایی که برای نسل های آینده ساخته می شوند. جاذبه هایی مانند: پل های رومی، اهرام، کلیساها، مساجد، مقبره ها، کاخ ها و بناهای مهم؛ همه اینها بخشی از آثار تاریخی مورد مطالعه و بررسی محققان است. خوشبختانه در ایران تعداد زیادی از این گونه آثار تاریخی وجود دارد که مخزن غنی این آثار است.
مصالح پر کاربرد در طول تاریخ
همانطور که پیشتر گفتیم، سنگ در بناهای تاریخی جزو مصالح ساختمانی مهم و اصلی محسوب میشود. اما علاوه بر سنگ، مصالح دیگری نیز در ساختمانسازی کاربرد داشته است. فرانک لوید رایت می گوید: “ماهیت مصالح به کار رفته در ساخت و ساز، ذات و ماهیت واقعی هر ساختمان خوب را تشکیل می دهد، یعنی نوعی ساخت و ساز که ما آن را معماری می نامیم.” وی در ادامه می گوید: مطالعه و بررسی مصالح ساختمانی باستانی ما را قادر می سازد، درک کنیم که جامعه ما تا کجا پیش رفته است و چگونه معیارهای انتخاب این مصالح در طول زمان تغییر پیدا کرده است. پس این نکته را به خاطر داشته باشید که مطالعه و پژوهش در خصوص بناهای تاریخی، فقط معطوف به ماهیت و کارکرد بنا نیست، بلکه مصالح به کار رفته در آن و همچنین روش هایی که موجب برپایی یک بنا شده اند نیز بسیار مهم میباشند.
سنگ در آثار تاریخی ایران باستان
وقتی تاریخ ایران را مطالعه می کنیم در می یابیم که ایران سابقه طولانی در استفاده از سنگ در بناهای تاریخی دارد. اما جالب اینجاست که ایرانیان از همان ابتدا از سنگ برای تهیه ابزار جنگی استفاده می کردند. با بررسی نوشته ها و آثار تاریخی می بینیم که بناهای ساخته شده از سنگ از زیبایی و شکوه فراوانی برخوردارند. از معروف ترین بناهای سنگی ایران می توان به معبد آناهیتا و تخت جمشید اشاره کرد. همچنین در ایران کاروانسرایی بسیار قدیمی در جاده تهران-قم وجود دارد که از سنگ ساخته شده است که در حال حاضر در حال بازسازی است. همه این شواهد نشان می دهد که معماری ایرانی از سنگ به عنوان مصالح ساختمانی با ارزش استفاده می کرده است.
اگر بخواهیم پیشینه معماری سنگی را در رابطه با دوره های تاریخ ایران درک کنیم، باید اشاره کرد که استفاده از سنگ به دوره اشکانی، ساسانی و اسلامی برمی گردد. جدای از این، ایرانیان نیز از سنگها به عنوان کتیبه و سکو برای ثبت وقایع با ذوق و هنر درونی خود استفاده میکردند. کوه بیستون نمونه بارز استفاده ایرانیان از سنگ است که با تراشیدن و تراشیدن آن قطعاتی منحصربفرد به وجود آورده اند.
تفاوت بین طراحی سبز و طراحی پایدار چیست؟
طراحی سبز بر استفاده از انرژی های تجدیدپذیر، کاهش اتلاف انرژی و بازیافت مواد تمرکز دارد، به عبارت دیگر، ساختمان سبز به معنای بهبود کارایی ساختمان ها در استفاده از انرژی، آب و مصالح و از طریق طراحی، ساخت و نگهداری بهتر در کل است. چرخه زندگی، کاهش اثرات مخرب ساختمان ها بر سلامت انسان و محیط زیست. طراحی سبز محیط زیست را در اولویت قرار می دهد.
در طراحی پایدار، علاوه بر تمرکز بر مصرف انرژی، تمامی استراتژی هایی که به محیط زیست و انسان احترام می گذارند، پیشنهاد می شود.
توسعه پایدار نه تنها مفهومی جامع از تداوم اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی جامعه انسانی و حتی محیط غیرانسانی است، بلکه یک شیوه زندگی را نیز تعریف می کند. طراحی پایدار احترام به مردم و محیط زیست را در اولویت قرار می دهد.
در واقع، تفاوت اصلی بین طراحی سبز و طراحی پایدار این است که «طراحی سبز» تنها به یک جنبه یعنی بهداشت محیط و حفاظت از طبیعت می پردازد، در حالی که پایداری به رابطه بین انسان و محیط زیست می پردازد که شامل مسائل اقتصادی می شود. اجتماعی و زیست محیطی.
اما باید در نظر داشت که طراحی سبز و طراحی پایدار به فرآیند طراحی اطلاق میشود که رویکردی سازگار با محیط زیست را در بر میگیرد و منابع طبیعی را به عنوان بخشی از طراحی در نظر میگیرد که کیفیت محیط زندگی را حفظ میکند و/یا ارتقا میدهد. به طراحی پایدار یا سبز می رسد، این دو از هم جدا نیستند و معمولاً در یک دسته تعریف می شوند.
استفاده از سنگ طبیعی در تمدن های باستانی
تمدن هایی مانند مصر، یونان، ایران و روم باستان هزاران سال است که از سنگ طبیعی استفاده کرده اند. البته همه این تمدن ها از فواید مختلفی که این ماده طبیعی ارائه می دهد آگاه هستند. در دنیای امروزی که با جدیت و نگرانی قوانین ساختمان، توسعه و ساخت و ساز پایدار را تدوین می کنیم، می توانیم از تجربیات سازندگان قدیمی و سنتی هزاره های گذشته یا حتی قبل از آن استفاده کنیم و از ابزارهایی با استفاده از سنگ طبیعی اکتسابی استفاده کنیم.
محاسن سنگ ها از نظر استخراج، مصرف انرژی، فرآوری، بازیافت، تولید زباله و قابلیت اشتعال به ویژه برای ساختمانهای سبز بسیار است. سنگهای طبیعی همچنین به عنوان مهمترین شاخص توسعه پایدار به دلیل تعادل بخشیدن به تأثیرات مثبت و طولانی مدت اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی بر طبیعت پیش بینی می شوند.
یکی از ویژگی های خاص سنگ طبیعی، قابلیت انعطاف پذیری آن است که باعث می شود در هر سطحی، اعم از نما، سقف و یا کفسازی بی نظیر باشد و گزینه های بی شماری را در اختیار معماران و سازندگان قرار دهد از این رو سنگ های طبیعی بکرترین مصالحی هستند که در صنعت ساختمان و معماری به دلایل مختلف از بازده حرارتی گرفته تا ظاهر بی نظیر و طبیعی مورد انتخاب قرار می گیرند.
سنگ طبیعی دارای مزایای ساختاری، طراحی و محیطی بسیاری نسبت به سایر مصالح ساختمانی است و به لطف خواص بی نظیرش، نقش اساسی در معماری پایدار ایفا می کند. از جمله دلایلی که سنگ را به عنوان یک ماده پایدار، از دیگر مصالح متمایز می کند را در ادامه بررسی خواهیم کرد.
یکی از سوالاتی که پیمانکاران و یا قصد بازسازی واحد مسکونی در هنگام انتخاب مصالح ساختمانی به دنبال پاسخ آن هستند این است که سنگ و سرامیک برای کفپوش چه تفاوتی دارند؟ انتخاب کدام یک از این گزینه ها ممکن است برای ساختمان اداری یا مسکونی آنها مناسب تر باشد.
از کدام یک از این دو محصول برای پوشش کف ساختمان یا پوشش دیوارهای داخل و خارج خانه استفاده کنیم؟
در این مقاله سعی بر آن داریم تا در قدم اول نسبت به سنگ و سرامیک شناخت پیدا کنیم و سپس اطلاعاتی را با شما در میان بگذاریم تا انتخاب سنگ و سرامیک را تسهیل کنیم.
مقایسه سنگ و سرامیک به طور کلی نیازمند در نظر گرفتن عوامل زیادی است. این دو ماده فرآیند تولید مستقلی دارند و هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند. بنابراین نمی توان در مورد انتخاب های همه قضاوت کلی کرد.
سنگ ماده ای کاملا طبیعی است که از معادن مختلف استخراج می شود، در عملیات فرآوری تولید و به بازار عرضه می شود، در حالی که سرامیک ها با خاک رس به همراه سایر مواد افزودنی پخته می شوند و در نهایت با لایه ای از لعاب پوشانده می شوند.
اگر بخواهید رنگ و طرح این دو متریال را با هم مقایسه کنید، باید گفت که سنگ ساختمانی در این امر جایگاه ویژه ای دارد و انواع مختلفی دارد، به طوری که هر نوع سنگ ساختمانی نیز بر اساس نوع سینه کار معادن خود، ممکن است سورت های گوناگونی نیز داشته باشد.
برای اینکه بدانید کدام مصالح ساختمانی سنگ یا سرامیک برای شما مناسب است، باید چندین فاکتور را در نظر بگیرید. برای انتخاب متریال مناسب عواملی مانند دوام، تنوع، شرایط نگهداری، هزینه و غیره مهم هستند و ممکن است معتبر باشند.
هزاران سال طول می کشد تا سنگ طبیعی شکل بگیرد و این باعث دوام آن می شود. گاهی اوقات سنگ متخلخل است و برای کمک به پر کردن منافذ و مقاوم کردن مواد در برابر آب و لکه به یک درزگیر یا رزین نیاز است. اگر رزین به درستی انتخاب شود، عمر سنگ را می توان دو برابر کرد. در مقابل، سرامیک ها و کاشی ها از نظر سختی متفاوت هستند. برای انتخاب یک سرامیک با مقاومت بالا، باید PEI بالایی داشته باشد.
از آنجایی که سنگ طبیعی در طبیعت وجود دارد، بسیار مقاوم در برابر آب و هوا و سایش است. همچنین از سرامیک با ارزش تر است زیرا نمی توان آن را به راحتی از مواد مصنوعی تکثیر کرد. کفپوش های سنگ طبیعی می توانند ارزش بازار خانه شما را حتی بیشتر از کاشی و سرامیک افزایش دهند.
سنگ تراورتن به دلیل قابلیت جذب خوب، کاملاً با ملات مخلوط شده و انتخابی مناسب برای نما، انتخاب بهتری نسبت به سرامیک است. سرامیک به دلیل خشک بودن تحت کوچکترین ضربه ای ترک می خورد.
سنگ در پارکینگ ها بیشتر از سرامیک استفاده می شود. سنگی که برای کف پارکینگ مناسب است سنگ گرانیت است که به شرط فراهم شدن زیرساخت های مناسب، نشاط نامحدودی خواهد داشت.
پله ها بهتر است از سنگ با استحکام بالا، عموماً گرانیت 2 یا 3 سانتی متری ساخته شوند.
از آنجا که سنگ طبیعی است، می تواند گرانتر از سرامیک باشد. ظاهر لوکس و مجلل این سنگ در صورت داشتن بودجه لازم برای خرید آن ارزش آن را دارد.
لزوماً نمی توان گفت که کاشی و سرامیک یکی از گزینه های مقرون به صرفه است، زیرا سنگ خود در دسته بندی های مختلفی قرار می گیرد و بسته به تقاضای بازار می تواند با سرامیک های ارزان قیمت رقابت کند. قیمت سرامیکها بسته به سبک، پرداخت و درجه انتخابی متفاوت است. حتی در بعضی از موارد، قیمت سرامیکها میتوانند از سنگها نیز بالاتر باشند. کاشیهای بدون لعاب ارزانتر از کاشیهای لعابدار هستند، اما در طول فرآیند نصب نیاز به یک فرآیند تکمیل اضافی نیز دارند.
سنگ در برابر خوردگی اسیدی حساس است، بنابراین هنگام تمیز کردن سنگ نباید مستقیماً از مواد اسیدی برای تمیز کردن سنگ استفاده کرد. با گذشت زمان، این می تواند باعث کدر شدن و تغییر رنگ سنگ شود. از آنجایی که لکه ها در صورت ایجاد شدن بر روی سنگ به راحتی پاک نمی شوند، پس از نصب باید از یک لایه محافظ به نام سیلر استفاده شود تا سنگ لکه نشود. با این حال، می توانید سرامیک های لعاب دار را با هر پاک کننده ای به راحتی تمیز کنید. استفاده از هر نوع ماده شیمیایی برای تمیز کردن سرامیک به شرطی که آسیبی به بست های بین درزها وارد نکند جایز است. به طور کلی می توان متوجه شد که تمیز کردن سنگ از سرامیک دشوارتر است. امیدواریم با دانستن اطلاعات زیر بتوانید در انتخاب های طراحی داخلی خانه خود تغییراتی ایجاد کنید.
پرداخت سنگ یکی از مراحل تولید و فرآوری سنگ است که بسیار حائز اهمیت است. این مرحله سطح سنگ را برای استفاده مورد نظر مناسب می کند. زیرا ویژگی های ظاهری سنگ و حتی برخی از خواص فنی مانند ضد لغزش و مقاومت در برابر سایش به شدت تحت تاثیر نوع پرداخت سنگ قرار می گیرد.
پرداخت سنگ انواع مختلفی دارد و به روش های مختلفی انجام می شود. علاوه بر این، این روش تاثیر زیادی بر دوام و زیبایی سنگ دارد. پرداخت ها را می توان با استفاده از تجهیزات و ابزارهای مختلف و یا به صورت دستی انجام داد.
انواع پرداخت سنگ
پس از اینکه سنگ طبیعی به صورت فنجان از معدن استخراج و به معدن منتقل شد، مراحل فرآوری را طی می کند تا برای استفاده و نصب در ساختمان ها آماده شود.
حال با گذشت از این مرحله نوبت به عملیات ساب سنگ و عملیات رزین و اپوکسی آن می رسد
ساب و پولیش هر سنگ با توجه به نوع آن متفاوت است، زیرا بسته به سختی یا نرمی سنگ از ساینده ها و سری های خاصی استفاده می شود. پس از رفع ایرادات سنگ برای مرحله بعد آماده می شود.
میزان پرداخت و تراش سنگ نیز با نوع پرداخت متفاوت است. البته، پرداخت های جلا، هوند و چرمی به این صورت است. انجام سایر پرداخت ها مانند فلیم یا سندبلاست به صورت متفاوتی انجام می شود. به همین خاطر پرداخت ها و رویه های متنوعی برای سنگ وجود دارد که در زیر توضیح داده شده است. به طور کلی، انواع پرداخت سطح سنگ عبارتند از:
انتخاب هر روش به ویژگی های سنگ بستگی دارد.
روش های مکانیکی پرداخت سنگ
در این روش ها همانطور که از نام آن پیداست با استفاده از دستگاه های ساب زنی و تجهیزات مکانیکی انجام می شود. روکش های پولیش، مات و چرم نمونه هایی از این روش های تکمیلی هستند.
روش پرداخت ضربه ای
از جمله این روش ها، پرداخت سنگ با ضربه زدن و شکستن قسمتی از سنگ و یا ایجاد ترک در سنگ انجام می شود. بوش همر، پرداخت های تیشه ای، پرداخت خطی و شعله ای از انواع این روش ها هستند.
روش های شیمیایی برای پرداخت سنگ
در این روش معمولاً از مواد دیگری با خواص شیمیایی خاص برای صیقل دادن سطح سنگ استفاده می شود. پرداخت با استفاده از اسید یا سندبلاست از جمله روش های پرداخت است. در روش سندبلاست پرسرعت و پرفشار، ذرات ماسه سیلیس با آب وارد سطح سنگ می شوند و سطحی مات با زبری کم را تشکیل می دهند. در پولیش اسیدی از ماده اسیدی برای تغییر ظاهر یا رنگ سنگ استفاده می شود.
انواع سطوح سنگی
سنگ ها سطوح مختلف و بافت های متفاوتی دارند. برخی از انواع این بافت ها از طریق روش های پرداخت ایجاد می شوند و برخی به طور طبیعی یافت می شوند. برخی از مهم ترین و متداول ترین بافت هایی که سطوح مختلف سنگ دارند عبارتند از:
کاربرد سنگ پولیش
سنگ فرآوری شده را می توان در قسمت های مختلف ساختمان مانند آشپزخانه، راه پله، کف و ... استفاده کرد.
تعمیر و نگهداری سنگ صیقلی
سنگ های پرداخت شده برای جلوگیری از کدر شدن و حفظ عملکردشان باید به طور مرتب تمیز شوند. از بین انواع سنگ های پرداخت شده، سنگ های صیقلی نیاز به مراقبت بیشتری دارند.
قیمت دستگاه پرداخت
برای پرداخت سنگ از تجهیزات مختلفی استفاده می شود. هر نوع از این دستگاه ها توسط برندهای متفاوتی تولید و به فروش می رسد. نوع دستگاه، برند دستگاه، نحوه عملکرد دستگاه پرداخت و عملکرد دستگاه همگی از عواملی هستند که می توانند بر قیمت دستگاه تأثیر زیادی بگذارند.
سخن آخر
فرآوری و تکمیل نهایی سطح سنگ علاوه بر اینکه زیبایی سنگ را چند برابر می کند، بر برخی از خصوصیات فنی سنگ مانند مقاومت در برابر سایش، شرایط آب و هوایی و مقاومت در برابر لغزش نیز تاثیر بسزایی دارد. علاوه بر این، این سنگهای قیمتی علاوه بر رنگها و نقشهایی که دارند، گزینههای بیشماری را از نظر نوع پردازش و تکمیل ارائه میدهند. مشاوران سولا بست با دانش فنی و تجربی در زمینه سنگ های ساختمانی می توانند مسیر انتخاب متریال را هموارتر کرده و نتایج بهتری را ایجاد کنند.